Werkdruk en het gedrag van mensen

Werkdruk zorgt er voor dat gedrag mensen verandert. Recentelijk kreeg ik meerdere aanvragen om “nog een keer langs te komen”. Een team dat inzicht heeft in drijfveren, in de overeenkomsten en verschillen, werkt al jaren prima samen en de laatste tijd loopt de samenwerking niet meer lekker. Het lijkt wel of mensen zichzelf niet meer zijn. Inzicht in die drijfveren helpt ook al niet meer. Wat blijkt, veel teams en mensen ervaren momenteel veel werkdruk en stress, waardoor ze echt ander gedrag laten zien. Is ook niet zo gek, met de turbulentie waar mensen in zitten, vaak een onvoorspelbare markt, hoge inflatie met veel onzekerheid tot gevolg, een businessmodel dat wellicht moet worden omgegooid, een krappe arbeidsmarkt, en de oorlog in Oekraïne, ga zo maar door. Allemaal factoren waardoor veel mensen de bekende gedragspatronen uit het verleden niet langer kunnen volhouden en mensen zichzelf en anderen niet langer herkennen.

De druk zie je in ander gedrag waar mensen normaal niet toe gedreven zijn en dus ook niet ervaren of bekwaam in zijn. Mensen zijn onwennig in het andere gedrag. Een oude reclameslogan luidde ooit “Dat doetie anders nooit”. Dat is met veel gedrag van mensen momenteel ook. Een ondernemende manager die ineens extreem veel zekerheid zoekt en risicomijdend gedrag vertoont. Een vriendelijke en behulpzame collega die ineens bot kan reageren en kortaf is. Of iemand die zich normaal van niemand wat aantrekt, z’n eigen plan trekt en nu ineens gaat mopperen en klagen dat mensen niet meewerken.

Druk en stress doet wat met mensen. Druk mag nooit een excuus zijn voor het onhebbelijke gedrag, maar het goede gesprek over de druk kan je wel dichter bij de oorzaak brengen en kan je helpen om het gedrag weer gezond te krijgen. Veel mensen die onder druk staan hebben dat zelf niet in de gaten en zijn dan ook niet in staat bij te sturen. Het is zaak om regelmatig samen even stil te staan bij gedrag en cultuur, elkaar in de ogen te kijken, feedback te geven, de balans op te maken en dan weer aan de bak te gaan. Wees je bewust van je eigen gedrag, pas je gedrag aan als de druk nog niet te hoog is, want dan ben je in staat om de goede variant van het “andere” gedrag te vertonen. Met het inzicht in drijfveren, ben je wel degelijk in staat om onder de druk uit te komen.

Het drijfverenprofiel van Management Drives biedt handvatten om het “andere gedrag” te duiden, bespreekbaar te maken en bij te sturen. Jarenlang was het aspect “gedrag onder druk”, dat wordt weergegeven in de grafiek “mindset” een wat onderbelicht onderdeel. Vaak werd het ook als iets theoretisch gezien en mensen konden zich er niet zo veel bij voorstellen. Momenteel is het een onderdeel van het profiel dat veelvuldig te zien is in gedrag van mensen en bij de stappen in persoonlijk leiderschap en in het verbeteren van de samenwerking in een team een belangrijk onderdeel vormt.

En de klanten die mij belden om “nog een keer langs te komen”? De samenwerking is weer hersteld, ze zijn weer in contact met elkaar, kunnen beter met de druk en het andere gedrag omgaan. Toch zal het nooit “automatisch” gaan. Managers, leiders, medewerkers en collega’s, het zijn net mensen. Niemand is perfect, persoonlijk leiderschap is gewoon hard werken.

Werkdruk leidt tot ander gedrag en kan zelfs leiden tot Burn-outklachten. Dit wordt nog eens benoemd op de website arboportaal www.arboportaal.nl/onderwerpen/werdruk